Persoonlijke aansprakelijkheid deurwaarder jegens gedaagde door nietigheid dagvaarding

Blog

Betekening van een nietige dagvaarding

Op 22 november 2018 betekende een toegevoegd gerechtsdeurwaarder een dagvaarding aan een wederpartij van Tele2. Daarin waren geen datum en tijdstip opgenomen waarop de wederpartij van Tele2 in rechte moest verschijnen, zoals artikel 111 lid 2 sub f Rv dat op straffe van nietigheid voorschrijft. De wederpartij van Tele2 wordt hierna aangeduid als ‘benadeelde’.

Op 3 december 2018 heeft benadeelde zich gemeld bij LAVG, het deurwaarderskantoor op wiens kantoorpapier de dagvaarding was afgedrukt. Benadeelde maakte het gemis van datum en tijdstip daarbij kenbaar. De toegevoegd deurwaarder die de nietige dagvaarding betekende, was (met de deurwaarder aan wie zij was toegevoegd) verbonden aan een ander deurwaarderskantoor dan LAVG, die hen inschakelde voor betekening van de dagvaarding. Volgens LAVG moest benadeelde maar contact zoeken met de rechtbank. Dat heeft zij ook gedaan. De rechtbank gaf aan niet bekend te zijn met de zaak.

Op 10 december 2018 is de dagvaarding vervolgens aangebracht. Het aangebrachte exemplaar bevatte wel een oproepingsdatum/-tijdstip, namelijk 20 december 2018. Benadeelde is op 20 december 2018 vervolgens niet verschenen en werd bij verstek veroordeeld. Benadeelde heeft daarna een advocaat ingeschakeld om een verzetdagvaarding te laten opstellen en betekenen. Het geschil met Tele2 is vervolgens geschikt.

Benadeelde vordert vergoeding van gemaakte kosten

Benadeelde dagvaart vervolgens LAVG, de deurwaarder aan wie de toegevoegd deurwaarder was toegevoegd én hun kantoor (tezamen hierna ‘deurwaarders’). Benadeelde vordert op grond van onrechtmatige daad schadevergoeding voor de kosten van ongeveer € 2.800 die zij moest maken voor het inschakelen van een advocaat, voor het opstellen van de verzetdagvaarding en alles wat daarmee verband hield. Benadeelde stelt dat zij die kosten niet gemaakt had indien zij geen nietige dagvaarding had ontvangen of als dat bij herstelexploot was gecorrigeerd.

De deurwaarders verweren zich en stellen dat benadeelde niet ontvankelijk is. Eventuele fouten van de deurwaarders, zoals in de inhoud van de dagvaarding, zouden voor rekening en risico komen van opdrachtgever Tele2. Benadeelde zou daarom Tele2 hebben moeten dagvaarden. Daarnaast zou het de eigen schuld van benadeelde zijn dat zij bij verstek werd veroordeeld. Benadeelde had volgens de deurwaarders meer moeten doen om dat te voorkomen en benadeelde zou haar schadebeperkingsplicht door dit verzuim hebben geschonden. Daarnaast zou de gevorderde schade volgens de deurwaarders te hoog zijn, onder meer omdat benadeelde zelf verweer kon voeren in de procedure tegen Tele2.

De rechtbank is resoluut: beroepsfout leidt tot aansprakelijkheid

De rechtbank overweegt allereerst dat deurwaarders natuurlijke personen zijn die door de Kroon zijn benoemd als ambtenaar met een onafhankelijke positie. Opdrachten tot het verrichten van ambtshandelingen worden uitsluitend verstrekt aan die natuurlijk personen. Delegatie voor het verrichtten van ambtshandelingen aan rechtspersonen is niet mogelijk (artikel 2 Gerechtsdeurwaarderswet). De deurwaarder is als enige verantwoordelijk voor zijn eigen handelen én ook voor handelingen van de aan hem toegevoegd deurwaarders (artikel 27 lid 1 Gerechtsdeurwaarderswet). De toegevoegd deurwaarder is niet zelf aansprakelijk voor zijn eventuele fouten onder verantwoordelijkheid van de deurwaarder aan wie hij is toegevoegd. Om deze reden verklaart de rechtbank benadeelde alleen ontvankelijk in haar vorderingen tegen de deurwaarder onder wiens verantwoordelijkheid de toegevoegd deurwaarder de nietige dagvaarding aan benadeelde betekende.

Vervolgens overweegt de rechtbank dat de deurwaarder bij het uitoefenen van zijn taak die zorgvuldigheid in acht moet nemen zoals van een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot mag worden verwacht. Indien de deurwaarder niet handelt met de zorgvuldigheid die van hem mag worden verwacht, is sprake van een beroepsfout. Een deurwaarder zal daarbij gelet op zijn bijzondere/publieke functie ook rekening moeten houden met de belangen van derden (zoals benadeelde). Dat volgt ook uit de artikelen 1 en 3 van de Gerechtsdeurwaarderswet, waarin is opgenomen (1) de algemene zorgvuldigheidsnorm voor deurwaarders en (2) dat een deurwaarder zijn taak dusdanig uitoefent dat een goede vervulling van de ambtelijke verplichtingen moet zijn gewaarborgd.

Omdat de deurwaarder in deze kwestie erkent dat de aan benadeelde betekende dagvaarding nietig is, terwijl het bij de rechtbank aangebrachte exemplaar geen nietigheidsgebrek had, heeft de deurwaarder onzorgvuldig en onrechtmatig gehandeld jegens benadeelde. Dat kan de deurwaarder niet afwentelen op opdrachtgever Tele2, omdat Tele2 geen invloed heeft op de wijze waarop de deurwaarder zijn wettelijke taken uitvoert (zoals het voldoen aan wettelijke vormvoorschriften). De schade is daarmee ook niet ontstaan door toedoen van Tele2.

Het is dus de eigen taak en verantwoordelijkheid van de deurwaarder om een dagvaarding zonder vormfouten uit te brengen en om eventuele fouten te herstellen. Los daarvan heeft benadeelde ook voldoende gedaan om haar schade te beperken door contact op te nemen met LAVG, op wiens verzoek de nietige dagvaarding door de (toegevoegd) deurwaarder aan benadeelde werd betekend. Van eigen schuld is daarom geen sprake.

Wat de schade van benadeelde betreft, is de rechtbank van oordeel dat benadeelde voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat zij die alleen lijdt door de beroepsfout van de deurwaarder. Benadeelde had zich de kosten voor het instellen van verzet bespaard als de aan haar betekende dagvaarding geen nietigheidsgebrek had vertoond. Dat staat volgens de rechtbank ook los van de mogelijkheid van benadeelde om zelf verweer te voeren tegen de vorderingen van Tele2.

De rechtbank wijst de vorderingen van benadeelde tegen de deurwaarder onder wiens verantwoordelijkheid de nietige dagvaarding aan benadeelde werd betekend dan ook volledig toe.

Concluderend

Het is goed te realiseren dat een deurwaarder bij het verrichten van ambtshandelingen daarvoor persoonlijk verantwoordelijk is. Hij is aansprakelijk bij eventuele beroepsfouten, waaronder vormfouten. Daarbij kan hij zich niet verschuilen achter zijn opdrachtgever of andere aan hem gelieerde partijen zoals zijn kantoor.